Jeśli posiadasz konto na portalu - zaloguj się, jeśli go nie posiadasz zarejestruj się.
Żmija zygzakowata (Vipera berus)
Systematyka
rząd: łuskonośne ( Squamata)
podrząd: węże (Serpentes)
rodzina: żmijowate ( Viperidae)
gatunek: Żmija zygzakowata (Vipera berus)
Charakterystyka/ morfologia
Żmija zygzakowata to jedyny jadowity wąż żyjący w Polsce. Jad żmii charakteryzuje się silnym działaniem miejscowym, opuchlina , ból, oraz działa porażająco na cały organizm (system trawienny, oddechowy). Jad ten może być śmiertelny dla człowieka, jedynym skutecznym środkiem jest zastosowanie surowicy przeciwjadowej. Żmije jednak nigdy nie atakują aktywnie i mogą być niebezpieczne tylko w przypadku bezpośredniego zetknięcia, na przykład nastąpienia gołą nogą., dlatego opowiadania o agresywności i szkodliwości są fałszywe lub przesadzone. Żmija jest krepa, gruba i ociężała. Ma płaską, szeroką , sercowatą głowę, bardzo wyraźnie odgraniczona od reszty ciała, okryta drobnymi tarczkami. W odróżnieniu od innych węży oko żmii ma pionową źrenicę. Ogon ma bardzo krótki. Grzbiet o zabarwieniu brązowym, srebrzystoszarym, żółtawym, oliwkowozielonym, niebieskoszarym, pomarańczowym, czerwonobrązowym lub miedzianoczerwonym. Na grzbiecie ciemniejszy od barwy podstawowej zygzak, tzw. "wstęga kainowa". Zygzak nie zawsze jest widoczny. Pionowa źrenica. Płaska głowa o trójkątnym zarysie, wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Ciało zwęża się w kierunku głowy. Łuski na głowie tworzą wzór przypominający literę X, Y lub V. Ma nadzwyczaj zmienne ubarwienie. W Polsce występuje na całym obszarze, w kilku odmianach, z których najbardziej charakterystyczne są: jasna (szara lub rudobrązowa z czarnym zygzakiem wzdłuż całego grzbietu) i czarna (forma melanistyczne). Jest zwierzęciem bardzo delikatnym i nieodpornym na nawet lekkie obrażenia ciała. Długość ciała: 70 cm (rzadko do 90 cm), masa ciała: do 0,170 kg
Biotop/ preferencje pokarmowe
Spotykana na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach, polanach leśnych. Lubi siedliska o chłodnym mikroklimacie. Tryb życia dzienny. Chętnie przebywa pod kamieniami, krzewami lub wśród korzeni drzew. Często wygrzewa się w promieniach słońca. Najczęściej ucieka przed napastnikiem, atakuje w sytuacji, gdy jest osaczona. Najpierw jednak zazwyczaj głośno syczy, stosunkowo rzadko kąsa.
Głównym pokarmem żmij są małe ssaki owadożerne (ryjówki, krety) oraz gryzonie (myszowate, nornikowate). Poluje także na żaby, jaszczurki, pisklęta ptaków oraz owady (prostoskrzydłe, biegaczowate). Ofiarę uśmierca działaniem jadu i dopiero wtedy ją połyka. Młode odżywiają się głównie owadami, ślimakami, dżdżownicami oraz młodymi płazami i jaszczurkami.
Rozwój osobniczy
Jajożyworodna (stąd pochodzi nazwa łacińska Vipera). Pora godowa przypada na kwiecień-maj. Samce toczą rytualne walki przypominające zapasy. Walczące osobniki oplatają się wokół siebie - unoszą przednie części do góry i każdy z nich usiłuje przygnieść przeciwnika do ziemi. Zaloty oraz sama kopulacja są długotrwałe (kilka godzin). Samica rodzi 5-20 młodych, które od początku prowadzą samodzielny tryb życia. W sen zimowy zapada w końcu października
Status gatunku
Żmija zygzakowata podlega ochronie prawnej.
Przygotowała: Wanda Kula
pasjonatów i miłośników o różnorodnym doświadczeniu i osiągnięciach.